کمبود ویتامین D3 زمانی اتفاق می افتد که بدن ویتامین D کافی را از نور خورشید یا رژیم غذایی دریافت نمی کند. کمبود ویتامین D می تواند باعث کاهش تراکم استخوان، پوکی استخوان و شکستگی استخوان شود.
ویتامین D گاهی اوقات ویتامین آفتاب نیز نامیده می شود، زیرا بدن شما آن را زمانی که پوست شما در معرض نور خورشید قرار می گیرد، از کلسترول تولید می کند.
این ویتامین اخیراً به دلیل نقشش در عملکرد سیستم ایمنی، به ویژه در موارد ابتلا به COVID-19 توجه زیادی را به خود جلب کرده است. همچنین این ویتامین برای سلامت استخوان و بسیاری از عملکردهای مهم در سراسر بدن شما حیاتی است.
بیشتر بزرگسالان باید روزانه 1500 تا 2000 واحد بین المللی (IU) ویتامین D دریافت کنند. در حالی که برخی غذاها، مانند ماهی های چرب و محصولات لبنی غنی شده، حاوی این ویتامین هستند، دریافت کافی ویتامین D3 از طریق رژیم غذایی دشوار است.
بنابراین، جای تعجب نیست که کمبود ویتامین D3 یکی از شایع ترین کمبودهای تغذیه ای در سراسر جهان است.
این مقاله به بررسی ویتامین D و اینکه چرا دریافت کافی از آن اهمیت دارد می پردازد.
فهرست مطالب
علت اهمیت ویتامین D3
ویتامین D3 یک ویتامین محلول در چربی است که نقش مهمی در عملکرد مناسب بدن شما از جمله در سلامت استخوان و سیستم ایمنی دارد. حتی ممکن است به پیشگیری از سرطان و محافظت در برابر چندین بیماری مزمن از جمله بیماریهای زیر کمک کند:
- از دست دادن استخوان
- افسردگی
- دیابت نوع 2
- بیماری قلبی
- ام اس
تخمین زده می شود که 1 میلیارد نفر در سراسر جهان دارای سطوح پایین و ناکافی از این ویتامین در خون هستند.
یک بررسی تحقیقاتی نشان داد که تقریباً 42 درصد از بزرگسالان ایالات متحده کمبود ویتامین D3 دارند. این رقم در بزرگسالان اسپانیایی تبار تقریباً به 63 درصد و در بزرگسالان آمریکایی آفریقایی تبار به 82 درصد می رسد.
علائم کمبود ویتامین D3
تشخیص کمبود ویتامین D3 ممکن است دشوار باشد، زیرا علائم ممکن است برای چندین ماه یا چندین سال بروز نکند. گاهی اوقات ممکن است اصلاً علائمی نداشته باشید.
با در نظر گرفتن این موضوع، هنوز هم دانستن اینکه چه علائم و نشانه هایی را باید جستجو کرد مفید است.
بیماری یا عفونت های مکرر
یکی از مهمترین نقش های ویتامین D حمایت از سلامت سیستم ایمنی است که به شما کمک می کند تا ویروس ها و باکتری هایی که باعث بیماری می شوند را از بین ببرید.
ویتامین D به طور مستقیم با سلول هایی که مسئول رسیدگی به عفونت ها هستند تعامل دارد.
اگر اغلب بیمار می شوید، به خصوص با سرماخوردگی یا آنفولانزا، سطوح پایین ویتامین D ممکن است یکی از عوامل موثر باشد. چندین مطالعه مشاهده‌ای بزرگ ارتباط بین کمبود این ویتامین و عفونت‌های دستگاه تنفسی مانند سرماخوردگی، برونشیت و ذات‌الریه را نشان داده‌اند.
تعدادی از مطالعات نشان داده‌اند که مصرف روزانه 4000 واحد بین‌المللی ویتامین D3 ممکن است خطر ابتلا به عفونت‌های دستگاه تنفسی را کاهش دهد.
اخیراً، کمبود ویتامین D3 با افزایش خطر ابتلا به COVID-19 و همچنین افزایش خطر تجربه عوارض شدید ناشی از این بیماری مرتبط شناخته شده است. با این حال، مهم است که توجه داشته باشید که مصرف مکملهای ویتامین D – در هر دوزی – از ابتلا به COVID-19 جلوگیری نمی‌کند.
خستگی
احساس خستگی می تواند به دلایل مختلفی بروز کند که یکی از آنها می تواند کمبود ویتامین D3 باشد.
برخلاف علل قابل مشاهده تر مانند استرس، افسردگی و بی خوابی، کمبود ویتامین D اغلب به عنوان یک علت بالقوه خستگی نادیده گرفته می شود.
یک مطالعه بر روی 480 فرد مسن، کمبود ویتامین D3 را با علائم خستگی مرتبط دانست.
بعلاوه، مطالعه ای روی 39 کودک، سطوح پایین ویتامین D را با کیفیت پایین خواب ، مدت زمان کوتاه تر خواب و تاخیر در زمان خواب مرتبط دانست .
یک مطالعه مشاهده‌ای در پرستاران زن نیز ارتباط قوی بین سطوح پایین ویتامین D و خستگی گزارش شده از خود نشان داد. علاوه بر این، 89 درصد از شرکت کنندگان دچار کمبود این ویتامین بودند .
جالب توجه است، چندین مطالعه نشان می دهد که تجویز مکمل های این ویتامین ممکن است شدت خستگی را در افراد مبتلا به کمبود این ویتامین کاهش دهد.
با این حال، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
درد استخوان و کمر
درد استخوان و کمر ممکن است علائم سطوح ناکافی ویتامین D3 باشد.
ویتامین D با بهبود جذب کلسیم در بدن به حفظ سلامت استخوان ها کمک می کند.
یک مطالعه بر روی 98 بزرگسال مبتلا به کمردرد، سطوح پایین ویتامین D را با درد شدیدتر مرتبط دانست. با این حال، یک بررسی تحقیقاتی بزرگ نشان داد که این ارتباط در سایر مطالعات مشابه وجود ندارد.
بررسی 81 مطالعه همچنین نشان داد که افراد مبتلا به ورم مفاصل، درد عضلانی و درد گسترده مزمن نسبت به افرادی که این شرایط را ندارند، سطح ویتامین D کمتری دارند.
با این حال، مطالعات بیشتری لازم است.
افسردگی
کمبود ویتامین D3 با افسردگی به خصوص در افراد مسن مرتبط است – اگرچه برخی نتایج مطالعه متناقض هستند .
اثرات مکملهای ویتامین D متفاوت بوده است، اما برخی بررسی‌ها نشان داده‌اند که تجویز مکمل های ویتامین D3 به تسکین علائم افسردگی کمک می‌کنند.
با این حال، تحقیقات بیشتری برای درک رابطه بین ویتامین D3 و افسردگی مورد نیاز است.
اختلال در ترمیم زخم
کندی بهبود زخم پس از جراحی یا جراحت ممکن است نشانه ای از پایین بودن سطح ویتامین D شما باشد.
در واقع، نتایج یک مطالعه در لوله آزمایش نشان می دهد که ویتامین D تولید ترکیباتی را افزایش می دهد که برای تشکیل پوست جدید به عنوان بخشی از فرآیند بهبود زخم بسیار مهم هستند.
یک بررسی از چهار مطالعه نشان داد که کمبود ویتامین D3 جنبه های خاصی از درمان را در افرادی که جراحی دندان انجام داده اند به خطر می اندازد.
نقش ویتامین D در کنترل التهاب و مقابله با عفونت ها نیز ممکن است برای درمان مناسب مهم باشد.
یک مطالعه قدیمی بر روی 221 نفر، که 112 نفر از آنها عفونت های پای مرتبط با دیابت داشتند، نشان داد که افرادی که کمبود شدید ویتامین D داشتند، احتمال بیشتری دارد که سطوح بالاتری از نشانگرهای التهابی داشته باشند که می تواند روند بهبودی را به خطر بیندازد.
در یک مطالعه 12 هفته ای که شامل 60 نفر مبتلا به زخم پای مرتبط با دیابت بود، کسانی که مکمل ویتامین D مصرف کردند در مقایسه با گروه دارونما، بهبود قابل توجهی را در بهبود زخم تجربه کردند .
با این حال، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
از دست دادن استخوان
ویتامین D نقش مهمی در جذب کلسیم و متابولیسم استخوان دارد.
این ویژگی ویتامین D3 مهم است، زیرا مصرف همزمان ویتامین D و کلسیم به بدن شما کمک می کند تا جذب را به حداکثر برساند .
تراکم پایین مواد معدنی استخوان نشانه این است که استخوان های شما کلسیم و سایر مواد معدنی را از دست داده اند. این امر، افراد مسن، به ویژه زنان را در معرض افزایش خطر شکستگی قرار می دهد.
در یک مطالعه مشاهده ای بزرگ بر روی بیش از 1100 زن میانسال غیریائسه یا یائسه، محققان یک ارتباط قوی بین سطوح پایین ویتامین D و تراکم استخوان پایین پیدا کردند.
با این حال، تحقیقات در مورد درمان مکمل ویتامین D در افراد مسن مستقل نتایج متفاوتی را به همراه داشته است. در حالی که برخی از مطالعات مزایایی مانند کاهش درد عضلانی را نشان می‌دهند، برخی دیگر نتوانستند تایید کنند که تجویز مکملهای ویتامین D3 شکستگی‌های مربوط به از دست دادن استخوان را کاهش می دهند.
یک مطالعه نشان داد که زنانی که کمبود ویتامین D3 داشتند، با مصرف مکمل‌ها با دوز بالا، هیچ بهبودی در تراکم مواد معدنی استخوان نداشتند، حتی اگر سطح خون آنها از نظر این ویتامین بهبود یابد.
با این وجود، مصرف کافی ویتامین D ممکن است یک استراتژی خوب برای محافظت از توده استخوانی و کاهش خطر شکستگی باشد.
ریزش مو
بسیاری از غذاها و مواد مغذی ممکن است بر سلامت مو تأثیر بگذارند.
در حالی که استرس یکی از دلایل رایج ریزش مو است، ریزش شدید مو ممکن است نتیجه یک بیماری یا کمبود مواد مغذی باشد.
ریزش مو در زنان با سطوح پایین ویتامین D3 مرتبط است، اگرچه تحقیقات در این زمینه ناقص است.
به طور خاص، مطالعات سطوح پایین ویتامین D را با آلوپسی آره‌آتا، یک بیماری خود ایمنی که با ریزش مو شدید مشخص می‌شود، مرتبط می‌کند.
یک مطالعه در افراد مبتلا به این بیماری، سطوح پایین ویتامین D را با ریزش موی شدیدتر مرتبط کرد. در مطالعه دیگری بر روی 48 فرد مبتلا به این بیماری، استفاده موضعی از نوع مصنوعی ویتامین D به مدت 12 هفته به طور قابل توجهی رشد مجدد مو را افزایش داد.
بررسی تحقیقاتی دیگری نشان داد که سطح ویتامین D3 ممکن است با ریزش مو بدون زخم رابطه معکوس داشته باشد. این به این معنی است که هر چه سطح ویتامین D بالاتر باشد، ریزش مو کمتری در این مطالعه شناسایی می‌شود و بالعکس.
درد عضلانی
تشخیص علل درد عضلانی اغلب دشوار است. با این حال، شواهد نشان می دهد که کمبود ویتامین D3 یک علت بالقوه است.
در یک مطالعه قدیمی‌تر، 71 درصد از افراد مبتلا به درد مزمن کمبود این ویتامین را نشان دادند .
گیرنده ویتامین D در سلول های عصبی که درد را حس می کنند وجود دارد. این ویتامین همچنین ممکن است در مسیرهای سیگنال دهی درد بدن شما نقش داشته باشد، که ممکن است در درد مزمن نقش داشته باشد.
چند مطالعه اشاره می کنند که مکمل های ویتامین D با دوز بالا ممکن است انواع مختلف درد را در افراد مبتلا به کمبود ویتامین D3 کاهش دهد.
یک مطالعه روی 120 کودک مبتلا به کمبود ویتامین D3 که دارای دردهای رشدی بودند، نشان داد که یک دوز واحد از این ویتامین به طور متوسط 57٪ امتیاز درد را کاهش می دهد.
افزایش وزن
چاقی یکی از عوامل خطر برای کمبود ویتامین D3 است.
یک مطالعه در بزرگسالان ارتباط احتمالی بین وضعیت کمبود ویتامین D3، و چاقی شکمی و افزایش وزن را نشان داد، اگرچه این اثرات در مردان بارزتر بود.
در حالی که ممکن است کمبود ویتامین D3 در موارد چاقی دیده شود، مطالعات بیشتری برای تعیین اینکه آیا تجویز مکمل این ویتامین به جلوگیری از افزایش وزن کمک می کند یا خیر، مورد نیاز است.
اضطراب
کمبود ویتامین D3 با اختلالات اضطرابی مرتبط است.
یک بررسی نشان داد که سطح کلسیدیول، نوعی ویتامین D، در افراد مبتلا به اضطراب و همچنین در افراد مبتلا به افسردگی کمتر بود.
یک مطالعه جداگانه در زنان باردار نشان داد که داشتن سطوح کافی ویتامین D ممکن است به کاهش علائم اضطراب، بهبود کیفیت خواب و حتی کمک به پیشگیری از افسردگی پس از زایمان کمک کند.
با این حال، تحقیقات بیشتری لازم است.
علل کمبود ویتامین D3
کمبود ویتامین D3 معمولاً به صورت داشتن سطوح خونی زیر 20 نانوگرم در میلی لیتر تعریف می شود، در حالی که سطوح بین 21 تا 29 نانوگرم در میلی لیتر ناکافی در نظر گرفته می شود.
در حالی که هیچ دلیل واحدی برای کمبود این ویتامین وجود ندارد، خطر کلی شما ممکن است در نتیجه برخی شرایط اساسی یا عوامل مرتبط با سبک زندگی بیشتر باشد. برخی از رایج ترین عوامل خطر برای کمبود ویتامین D3 عبارتند از:
- داشتن پوست تیره
- سن بالاتر
- داشتن اضافه وزن یا چاقی
- کم مصرف کردن ماهی یا لبنیات
- زندگی دور از خط استوا یا در مناطقی با نور خورشید کم در تمام سال
- ماندن یا کار در داخل خانه
- کار در شیفت های شبانه
- داشتن بیماری مزمن کلیوی، بیماری کبد یا هیپرپاراتیروئیدیسم(پرکاری غده پاراتیروئید)
- داشتن یک وضعیت سلامتی که بر جذب مواد مغذی تأثیر می گذارد، مانند بیماری کرون یا بیماری سلیاک
- انجام جراحی بای پس معده
- استفاده از داروهای خاصی که بر متابولیسم ویتامین D تأثیر می گذارند، مانند استاتین ها و استروئیدها
افرادی که در نزدیکی خط استوا زندگی می کنند و مکررا در معرض نور خورشید قرار می گیرند، کمتر دچار کمبود ویتامین D3 می شوند، زیرا پوست آنها ویتامین D کافی تولید می کند.
در حالی که افرادی که اغلب در خارج از منزل از کرم ضد آفتاب استفاده می کنند نیز در معرض خطر کمبود قرار دارند، استفاده از کرم ضد آفتاب برای کاهش آسیب پوست و خطر ابتلا به سرطان به دلیل قرار گرفتن در معرض نور خورشید مهم است.
اگر در معرض خطر کمبود ویتامین D هستید، با یک متخصص مراقبت های بهداشتی در مورد وضعیت خود مشورت کنید.
درمان کمبود ویتامین D3
کمبود ویتامین D3 معمولا با مکمل ها درمان می شود. اگر یک متخصص مراقبت های بهداشتی متوجه شود که شما کمبود دارید، ممکن است گزینه های زیر را توصیه کند.
مکمل
مکمل های خوراکی بهترین درمان برای کمبود ویتامین D هستند. شما به راحتی می توانید اینها را بدون نسخه بخرید، اما باید از پزشک خود در مورد دوز مناسب بپرسید.
منیزیم به فعال شدن ویتامین D کمک می کند، بنابراین ممکن است بخواهید از این ماده معدنی نیز استفاده کنید.
برای کمبود شدید، پزشک ممکن است ویتامین D را تجویز کند که در دوزهای بسیار قوی تر تا 50000 IU ارائه می شود. پزشک شما ممکن است تزریق ویتامین D را نیز در نظر بگیرد.
منابع غذایی
خوردن بیشتر غذاهای غنی از ویتامین D نیز ممکن است سطح ویتامین D3 شما را افزایش دهد. گزینه های احتمالی عبارتند از:
- ماهی چرب
- زرده تخم مرغ
- غلات غنی شده
- شیر و آب میوه های غنی شده
- ماست
- جگر گاو
از آنجایی که نور خورشید منبع طبیعی ویتامین D است، پزشک ممکن است بیشتر اوقات بیرون رفتن از خانه را توصیه کند. با این حال، با توجه به اثرات منفی قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش، مهم است که با محدود کردن کل زمان قرار گرفتن در زیر نور خورشید و استفاده از کرم ضد آفتاب، اقدامات احتیاطی را انجام دهید.
آزمایش کمبود ویتامین D3
آزمایش خون ساده می تواند به تشخیص کمبود ویتامین D کمک کند. این ویتامین به دو شکل در خون شما وجود دارد:
25-هیدروکسی ویتامین D (25-OH D) یا کلسیدیول
1,25-دی هیدروکسی ویتامین D یا کلسیتریول
رایج ترین آزمایش برای کمبود ویتامین D، آزمایش 25 هیدروکسی ویتامین D است. این امر به این دلیل است که 25-هیدروکسی، یا کلسیدیول، غلظت های بالاتری دارد و مدت بیشتری در خون شما باقی می ماند، که تشخیص آن را آسان تر می کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
تشخیص کمبود ویتامین D3 ممکن است دشوار باشد، زیرا علائم ممکن است بسیار خفیف باشند. علاوه بر این، ممکن است کمبود ویتامین D بدون هیچ علامتی وجود داشته باشد.
به عنوان یک قاعده کلی، در صورت مشاهده علائم احتمالی و به خصوص اگر شما دارای هر گونه فاکتور خطر هستید، از پزشک بخواهید که کمبود ویتامین D را بررسی کند.
پزشک شما همچنین ممکن است بتواند علل دیگری را برای برخی از علائمی که تجربه می کنید، رد کند.
سخن آخر
کمبود ویتامین D3 به‌طور شگفت‌انگیزی رایج است، اما علائم آن اغلب ظریف و غیراختصاصی هستند، بنابراین ممکن است تشخیص کمبود این ویتامین یا ابتلا به برخی بیماریهای دیگر از روی علائم دشوار باشد.
اگر فکر می کنید ممکن است مبتلا به کمبود این ویتامین باشید، از یک متخصص مراقبت های بهداشتی برای آزمایش خون درخواست کنید.
کمبود ویتامین D3 معمولاً با مکمل‌ها درمان می‌شود، اما ممکن است برای دریافت دوز مناسب به توصیه پزشک نیاز داشته باشید. افزایش قرار گرفتن در معرض نور خورشید و خوردن بیشتر غذاهای غنی از ویتامین D، مانند ماهی های چرب و محصولات لبنی غنی شده نیز می تواند کمک کننده باشد.
رفع کمبود ویتامین D ارزشمند است و می تواند مزایای ماندگاری برای سلامتی شما داشته باشد.
آخرین بررسی پزشکی در 7 مارس 2022
منبع: