غده تیروئید یک غده درون ریز پروانه ای شکل است که به طور معمول در قسمت جلویی و پایین گردن قرار دارد. وظیفه تیروئید ساختن هورمون های تیروئیدی است که در خون ترشح می شوند و سپس به تمام بافت های بدن منتقل می شوند. هورمون‌های تیروئید به بدن کمک می‌کنند انرژی را مصرف کند، گرم بماند و مغز، قلب، ماهیچه‌ها و سایر اندام‌ها را همانطور که باید کار کنند، نگه دارند. کاهش فعالیت این غده می تواند منجر به عوارض و علائم مختلفی در فرد بیمار گردد. ما در این مقاله به بررسی مشکلات مربوط به کم کاری تیروئید در بارداری خواهیم پرداخت. پس به مطالعه ادامه مقاله ادامه دهید.
فهرست مطالب
تغییرات طبیعی در عملکرد تیروئید مرتبط با بارداری چیست؟
تغییرات هورمونی آزمایش عملکرد تیروئید در طول بارداری طبیعی، به دلیل تأثیر دو هورمون اصلی تغییر می کند: گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) و استروژن. از آنجایی که hCG می تواند تیروئید را به میزان پایینی تحریک کند، سطوح بالای hCG در گردش خون در سه ماهه اول، ممکن است منجر به TSH پایین شود که در طول دوران بارداری به حالت عادی باز می گردد. استروژن میزان پروتئین های اتصال دهنده به هورمون تیروئید را افزایش می دهد و این باعث افزایش سطح کل هورمون تیروئید در خون می شود، اما هورمون “آزاد” (مقداری از هورمون تیروئید که به پروتئین متصل نیست و می تواند برای استفاده فعال باشد) معمولاً طبیعی می ماند. اگر TSH و T4 آزاد در طول بارداری در محدوده طبیعی مخصوص سه ماهه باقی بمانند، تیروئید به طور طبیعی کار می کند.
اندازه غده تیروئید در بارداری تغییر می کند. اندازه غده تیروئید می تواند در دوران بارداری افزایش یابد (تیروئید بزرگ = گواتر). با این حال، گواترهای مرتبط با بارداری در مناطق دارای کمبود ید در جهان بسیار بیشتر رخ می دهد. این اختلال در ایالات متحده نسبتاً غیر معمول است. اگر از تکنیک های بسیار حساس تصویربرداری (سونوگرافی) استفاده شود، می توان افزایش حجم تیروئید را در برخی از زنان تشخیص داد. این حالت معمولاً تنها یک افزایش 10 تا 15 درصدی در اندازه است و معمولاً در معاینه فیزیکی توسط پزشک مشخص نیست. با این حال، گاهی اوقات ممکن است گواتر قابل توجهی ایجاد شود و پزشک را وادار کند تا آزمایشات عملکرد تیروئید را انجام دهد.
تعامل بین تیروئید مادر و جنین چگونه است؟
در 18 تا 20 هفته اول بارداری، جنین برای تولید هورمون تیروئید کاملاً به مادر وابسته است. در اواسط بارداری، تیروئید نوزاد شروع به تولید هورمون تیروئید به طور مستقل می کند. با این حال، نوزاد برای کسب مقادیر کافی ید، که برای ساخت هورمون های تیروئید ضروری است، به مادر وابسته است. سازمان بهداشت جهانی مصرف ید 250 میکروگرم در روز در دوران بارداری را برای حفظ تولید کافی هورمون تیروئید توصیه می کند. از آنجایی که مصرف ید در بارداری در حال حاضر در ایالات متحده کم است، ATA توصیه می کند که زنان آمریکایی که قصد باردار شدن دارند، باردار هستند یا شیرده هستند، باید روزانه یک مکمل حاوی 150 میکروگرم ید مصرف کنند.
شایع ترین علل کم کاری تیروئید در بارداری چیست؟
به طور کلی، شایع ترین علت کم کاری تیروئید، اختلال خود ایمنی است که به نام تیروئیدیت هاشیموتو شناخته می شود. کم کاری تیروئید در بارداری، می تواند به دلیل تظاهرات اولیه تیروئیدیت هاشیموتو، درمان ناکافی زنانی که قبلاً به دلایل مختلف مبتلا به کم کاری تیروئید شناخته شده است؛ یا درمان بیش از حد یک زن مبتلا به پرکاری تیروئید با داروهای ضد تیروئید رخ دهد. تقریباً 2.5 درصد از زنان TSH بیش از 6 mIU/L (کمی افزایش یافته) و 0.4 درصد TSH بیش از 10 mIU/L در دوران بارداری خواهند داشت.
خطرات کم کاری تیروئید برای مادر چیست؟
کم کاری تیروئید درمان نشده یا درمان ناکافی، خطر سقط جنین را افزایش می دهد و با کم خونی مادر، میوپاتی (درد عضلانی، ضعف)، نارسایی احتقانی قلب، پره اکلامپسی، ناهنجاری های جفت و خونریزی پس از زایمان (هموراژی) همراه است. احتمال بروز این عوارض در زنان مبتلا به کم کاری شدید تیروئید بیشتر است. همچنین به نظر می رسد برخی از خطرات در زنان دارای آنتی بادی علیه پراکسیداز تیروئید (TPO) بیشتر باشد. زنان مبتلا به کم کاری تیروئید خفیف ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند یا علائمی را که دارند به بارداری نسبت دهند.
خطرات کم کاری تیروئید مادر برای نوزاد چیست؟
هورمون تیروئید برای رشد مغز کودک بسیار مهم است. اگر کودکانی که با کم کاری مادرزادی تیروئید متولد می شوند (بدون عملکرد تیروئید در بدو تولد) به موقع تشخیص داده نشوند و درمان نگردند، می توانند به ناهنجاری های شدید شناختی، عصبی و رشدی مبتلا شوند. با درمان زودهنگام، می توان تا حد زیادی از این ناهنجاری های رشدی جلوگیری کرد. در نتیجه، همه نوزادان تازه متولد شده در ایالات متحده، از نظر کم کاری مادرزادی تیروئید غربالگری می شوند تا بتوانند در اسرع وقت با درمان جایگزینی هورمون تیروئید درمان شوند. خوشبختانه در ایران نیز بلافاصله پس از تولد در بیمارستان، نوزادان در مورد کم کاری تیروئید مورد غربالگری قرار می گیرند.
کم کاری تیروئید شدید درمان نشده در مادر می تواند منجر به اختلال در رشد مغز در نوزاد شود. مطالعات اخیر نشان داده اند که ناهنجاری های خفیف رشد مغز نیز ممکن است در کودکان متولد شده از زنانی که کم کاری تیروئید درمان نشده خفیف در دوران بارداری داشتند، وجود داشته باشد. در حال حاضر، در مورد غربالگری همه زنان از نظر کم کاری تیروئید در بارداری، اتفاق نظر کلی وجود ندارد. با این حال، ATA توصیه می کند که به محض تایید بارداری در زنانی که در معرض خطر بالای بیماری تیروئید هستند، مانند کسانی که درمان قبلی برای پرکاری یا کم کاری تیروئید داشته اند، سابقه خانوادگی بیماری تیروئید داشته اند، یا سابقه شخصی بیماری خودایمنی دارند، و کسانی که گواتر دارند، TSH این زنان مورد بررسی قرار بگیرد.
زنان مبتلا به کم کاری تیروئید تشخیص داده شده از قبل، باید به محض تایید بارداری آزمایش TSH را انجام دهند. آنها همچنین باید فورا دوز لووتیروکسین خود را افزایش دهند، زیرا نیاز به هورمون تیروئید در دوران بارداری افزایش می یابد. اگر کم کاری تیروئید به تازگی در فرد تشخیص داده شده است، این زنان باید با لووتیروکسین درمان شوند تا مقادیر TSH آنها عادی شود.
چه کسانی باید در مورد کم کاری تیروئید در بارداری درمان شوند؟
زنانی که در سه ماهه اول بارداری سطح TSH بیش از 10 mIU/L دارند باید برای کم کاری تیروئید تحت درمان قرار گیرند. برعکس، زنان با TSH 2.5 یا کمتر، نیازی به درمان با لووتیروکسین ندارند. برای زنان با TSH اندازه گیری شده بین این مقادیر (2.5-10)، توصیه های ATA برای درمان متفاوت است و ممکن است به داشتن یا نداشتن آنتی بادی TPO در مادر بستگی داشته باشد. هنگامی که آنتی بادی های TPO مثبت هستند، زمانی که TSH بالاتر از 4 باشد، درمان توصیه می شود و زمانی که TSH بین 2.5-4.0 باشد باید درمان در نظر گرفته شود. با این حال، هنگامی که آنتی بادی TPO وجود ندارد (یعنی منفی)، توصیه های فعلی ATA کمتر قوی هستند و پیشنهاد می کنند که زمانی که TSH بین 2.5-10.0 mIU/L است، درمان «ممکن است در نظر گرفته شود». این توصیه‌ها بر اساس میزان شواهدی است که نشان می‌دهد درمان با لووتیروکسین می‌تواند مفید باشد.
زنان مبتلا به کم کاری تیروئید در بارداری چگونه باید درمان شوند؟
هدف از درمان کم کاری تیروئید در بارداری در یک زن باردار، جایگزینی کافی برای هورمون تیروئید است. در حالت ایده آل، زنان مبتلا به کم کاری تیروئید، باید دوز لووتیروکسین خود را قبل از باردار شدن بهینه کنند، به این معنی که بهترین دوز لازم برای حفظ فعالیت بدن در حد نرمال را به دست آورده باشند. نیاز به لووتیروکسین اغلب در دوران بارداری، معمولا بین 25 تا 50 درصد افزایش می یابد. زنان مبتلا به کم‌کاری تیروئیدی که لووتیروکسین مصرف می‌کنند، باید به‌محض تشخیص بارداری دوز خود را به‌طور مستقل 20 تا 30 درصد افزایش دهند و باید پزشک خود را برای آزمایش‌های فوری و ارزیابی بیشتر مطلع کنند. یکی از راه های افزایش دوز مصرف دو قرص اضافی در هفته از دوز معمول روزانه لووتیروکسین است. آزمایشات عملکرد تیروئید باید تقریباً هر 4 هفته یکبار در نیمه اول بارداری بررسی شود تا اطمینان حاصل شود که زن در طول بارداری عملکرد طبیعی تیروئید دارد. به محض اینکه کودک به دنیا بیاید، زنان ممکن است به دوز معمول لووتیروکسین قبل از بارداری خود برگردند. همچنین مهم است که بدانیم ویتامین های دوران بارداری حاوی آهن و کلسیم هستند که می توانند جذب هورمون تیروئید از دستگاه گوارش را مختل کنند. در نتیجه، لووتیروکسین و ویتامین های دوران بارداری نباید همزمان مصرف شوند و باید حداقل 4 ساعت از هم جدا شوند.
ملاحظات ویژه برای زنان با سابقه بیماری گریوز
علاوه بر ملاحظات مربوط به دوز و آزمایش که توضیح داده شد، زنان با سابقه بیماری گریوز که تحت درمان با ید رادیواکتیو یا جراحی تیروئیدکتومی(برداشتن غده تیروئید) قرار گرفته اند، باید در ارتباط با آنتی بادی های گریوز(TRAb) نیز در اوایل بارداری آزمایش شوند تا خطر انتقال این آنتی بادی ها به جنین بررسی شود. اگر این آنتی بادی ها افزایش یافته باشند، انجام آزمایشات پیگیری در هفته های 18 تا 22 توصیه می شود؛ و اگر این آنتی بادی ها همچنان بالا بودند ، پیگیری اضافی در هفته های 30 تا 34 برای ارزیابی نیاز به نظارت بر جنین و نوزاد توصیه می شود.
منبع: