لووتیروکسین با نام تجاری یوتیروکس(Euthyrox) دارویی است که به منظور درمان هایپوتیروئیدیسم یا کم کاری تیروئید تجویز می شود. کم کاری تیروئید یک اصطلاح پزشکی است که به هر حالتی گفته می شود که در آن تولید هورمون تیروئید در یک فرد کمتر از حد طبیعی باشد. این دارو جایگزین هورمون تیروئید است ، كه به طور معمول توسط غده تیروئید تولید می شود . کاهش تولید هورمون تیروئید می تواند به طور طبیعی یا هنگامی که غده تیروئید در اثر اشعه آسیب می بیند ، و یا در اثر مصرف برخی داروها یا عوارض جراحی رخ دهد. داشتن هورمون تیروئید کافی برای حفظ سلامت روان و فعالیت بدنی مهم است. در کودکان ، داشتن هورمون تیروئید کافی برای رشد طبیعی ذهنی و جسمی مهم است . لووتیروکسین با نام L – تیروکسین نیز شناخته می شود .
فهرست مطالب
علائم کم کاری تیروئید
علائم کم کاری تیروئید به سلامت غده تیروئید و تولید موثر هورمون تیروئید بستگی دارد ، اما می تواند شامل موارد زیر باشد:
- افزایش سطح کلسترول
- افسردگی
- خستگی
- ریزش مو
- از دست دادن حافظه
- پوست خشک و زبر
- یبوست
لووتیروکسین همچنین برای درمان انواع دیگر اختلالات و بیماری های تیروئید (مانند انواع خاصی از گواتر ، سرطان تیروئید ) استفاده می شود.
لووتیروکسین نبایستی برای درمان ناباروری استفاده شود ، مگر اینکه ناباروری ناشی از سطح پایین هورمون تیروئید باشد.
دوز درمانی لووتیروکسین
کم کاری تیروئید خفیف
1.7 میکروگرم در کیلوگرم یا 100-125 میکروگرم در روز به شکل خوراکی ؛ بیش از 300 میکروگرم در روز نباشد
> 50 سال (یا <50 سال با بیماری قلبی عروقی)
- دوز اولیه دارویی معمول: 25-50 میکروگرم در روز
- ممکن است دوز دارو به فاصله هر 6-8 هفته 12.5-25 میکروگرم افزایش داده شود تا به دوز معین برسد
> 50 سال با بیماری قلبی عروقی
- دوز اولیه داروی معمول: 12.5-25 میکروگرم در روز به صورت خوراکی
- ممکن است دوز دارو به فاصله هر 6-8 هفته 12.5-25 میکروگرم افزایش داده شود تا زمانی که عملکرد غده تیروئید و غلظت TSH سرم نرمال شود. تغییر دوز هر 6-8 هفته نیز امکان پذیر است.
- دامنه دوز : 100-125 میکروگرم در روز به شکل خوراکی
کم کاری تیروئید شدید
دوز استفاده دارو: 12.5-25 میکروگرم در روز به صورت خوراکی
در صورت نیاز دوز دارو را با 25 میکروگرم در روز هر 2-4 هفته تنظیم کنید
کم کاری تیروئید تحت بالینی
دوز شروع: 1 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بیمار در روز می تواند مناسب باشد ، یا
اگر درمان جایگزینی هورمون آغاز نشده است ، سالانه بیمار را از نظر وضعیت بالینی کنترل کنید
کما میکسدما (Myxedema)
300-500 میکروگرم IV یک بار ، سپس 50-100 میکروگرم هر روز تا زمانی که بیمار قادر به مصرف شکل خوراکی دارو باشد. ممکن است در بیماران مبتلا به بیماری قلبی عروقی دوزهای کمتری تجویز شود.
ملاحظات مربوط به دوز
از درمان ضعیف و یا درمان بیش از حد با این دارو خودداری کنید. این امر ممکن است منجر به عوارض جانبی شود.
دوز کمتری از دارو را در افراد مسن ، مبتلایان به آنژین پکتوریس ، بیماران قلبی عروقی یا افرادی که کم کاری تیروئید دارند ، شروع کنید.
درمان طولانی مدت باعث کاهش تراکم مواد معدنی استخوان می شود . از کمترین دوز در زنان یائسه و زنان در دوزهای سرکوبگر استفاده کنید.
سطح تیروئید سرم را کنترل کنید. بیمار ممکن است بدون علامت باشد
مانیتورینگ و کنترل وضعیت بیمار
- بیماران را هر 6-8 هفته از نظر بهبود علائم کنترل کنید
- پس از نرمال شدن عملکرد تیروئید و غلظت TSH (هورمون محرک تیروئید) سرم ، هر شش تا 12 ماه یک بار وضعیت بیماران را بررسی کنید.
روش مصرف لووتیروکسین
قرص ها را با لیوان پر از آب ترجیحاً 30 دقیقه تا 1 ساعت قبل از صبحانه با معده خالی میل كنید
از غذاهایی که جذب داروی لووتیروکسین را کم می کنند (محصولات سویا) استفاده نکنید
لووتیروکسین خوراکی را با فاصله بیش از 4 ساعت از داروهای شناخته شده ای که با جذب آن تداخل دارند مصرف کنید
بیمارانی که قادر به بلعیدن قرص سالم نیستند:
- دوز مناسب را خرد کرده و در 5-10 میلی لیتر آب قرار دهید
- سوسپانسیون حاصل را با قاشق یا قطره چکان استفاده کنید ، و از ذخیره کردن آن بپرهیزید.
عوارض جانبی لووتیروکسین
عوارض جانبی شایع مرتبط با استفاده از لووتیروکسین عبارتند از:
- درد قفسه سینه ( آنژین صدری)
- درد مفصل
- نارسایی احتقانی قلب
- گرگرفتگی
- افزایش نبض
- حمله قلبی
- تپش قلب
- ضربان قلب نامنظم
- گرفتگی عضلات
- اسهال
- اضطراب
- احساس خفگی
- تغییر خلق و خوی
- سردرد
- عدم تحمل گرما
- بیخوابی
- ضعف عضلانی
- افزایش فشار داخل جمجمه
- ریزش مو
- کاهش وزن
- ناباروری
- تنگی نفس
- تب
- ضربان قلب سریع
- لرزش
- کاهش تراکم مواد معدنی استخوان
این لیست کاملی از عوارض جانبی نیست و ممکن است موارد دیگری نیز رخ دهد. برای مشاوره پزشکی در مورد عوارض جانبی با پزشک خود یا با بخش مشاوره سایت دکتر داروساز تماس بگیرید .
هشدارها و احتیاطات در زمان مصرف لووتیروکسین
هشدارها
هورمونهای تیروئید ، چه به تنهایی و چه با سایر عوامل درمانی ، نباید برای درمان چاقی یا به منظور کاهش وزن استفاده شوند.
در بیماران باعملکرد تیروئید نرمال، دوزهای مورد نیاز روزانه برای کاهش وزن بی اثر است. با دوزهای بیشتر ممکن است تظاهرات سمی یا حتی تهدید کننده زندگی ایجاد شود ، به ویژه هنگامی که همراه با آمین های سمپاتومیمتیک مانند آنهایی که برای اثرات بی اشتهایی استفاده می شوند ، تجویز شود.
اگر به لووتیروکسین یا سایر مواد موجود در قرص آن حساسیت دارید ، از مصرف آن خودداری کنید.
دور از دسترس کودکان نگه دارید. در صورت مصرف بیش از حد ، بلافاصله با اورژانس پزشکی یا با مرکز کنترل سموم تماس بگیرید .
موارد منع مصرف لووتیروکسین
حساسیت بیش از حد به هورمون تیروئید یا سایر مواد موجود در قرص
MI حاد ، تیروتوکسیکوز ، نارسایی آدرنال درمان نشده
هورمون مصنوعی تیروئید نباید در درمان چاقی یا ناباروری استفاده شود
هشدارها
از درمان کم یا زیاد که ممکن است منجر به عوارض جانبی شود ، خودداری کنید.
در بیماری های قلبی عروقی ، فشار خون بالا، اختلالات غدد درون ریز ، پوکی استخوان یا میکسدما احتیاط کنید .
دارو را با دوز کمتری در افراد مسن ، مبتلایان به آنژین پکتوریس ، بیماران قلبی عروقی یا در افرادی که کم کاری تیروئید دارند ، شروع کنید.
به دلیل محدود بودن شاخص درمانی ، از تغییر مداوم برند مصرفی بیمار خودداری کنید.
هنگامی که بیماران تحت معالجه عوارض قلبی عروقی ناشی از سوء مصرف لووتیروکسین هستند ، از استفاده از مسدود کننده های بتا برای کنترل علائم مسمومیت خودداری کنید.
برای سرکوب TSH در بیماران با ندولهای تیروئید توصیه نمی شود.
از تجویز این دارو در زنان یائسه بالای 60 سال که مبتلا به پوکی استخوان ، بیماری های قلبی عروقی یا بیماری های سیستمیک هستند خودداری کنید .
از مصرف در بیماران با ندول های بزرگ تیروئید یا گواتر طولانی مدت یا سطح TSH در حد طبیعی یا پایین خودداری کنید.
درمان طولانی مدت باعث کاهش تراکم مواد معدنی استخوان می شود. از کمترین دوز در زنان یائسه و زنانی که از دوزهای سرکوبگر استفاده می کنند، استفاده نمایید.
در بیماران مبتلا به نارسایی آدرنال احتیاط کنید. ممکن است علائم را تشدید کند. در صورت بروز نارسایی آدرنال ، درمان با گلوکوکورتیکوئیدها باید قبل از درمان با لووتیروکسین باشد.
بارداری و شیردهی
لووتیروکسین به طور کلی قابل استفاده در دوران بارداری است . مطالعات کنترل شده در زنان باردار هیچ شواهدی از خطر برای جنین را نشان نمی دهد. لووتیروکسین وارد شیر مادر می شود . هنگام شیردهی احتیاط کنید .