آیا مصرف فاموتیدین در بارداری ایمن است؟

در حالی که ناراحتی و درد ناشی از سوء هاضمه و سوزش سر دل در دوران بارداری معمول و کاملاً طبیعی است، ممکن است از خود بپرسید که آیا می توان از داروهایی مانند فاموتیدین در بارداری برای کاهش بخشی از این سوء هاضمه استفاده کنید یا نه.

خبر خوب این است که شما می توانید فاموتیدین را – با در نظر گرفتن ملاحظات خاصی- در دوران بارداری مصرف کنید. علاوه بر این، برخی درمان های خانگی وجود دارد که می توانید در دفعات بعد که احساس سوزش سر دل در شما شروع شد، امتحان کنید.

فاموتیدین چیست؟

فاموتیدین یک مسدود کننده گیرنده هیستامین-2 (بلوکر H2) است. این دارو با کاهش میزان اسید معده، سوزش سر دل را تسکین می دهد. این دارو برای درمان زخم معده، بیماری رفلکس معده به مری و سندرم زولینگر-الیسون تجویز می شود. فاموتیدین به شکل قرص و آمپول در دسترس است.

کاربردهای رایج فاموتیدین در بارداری

فاموتیدین اغلب یک داروی OTC برای کسانی است که در دوران بارداری دچار سوزش سر دل و سوء هاضمه هستند.

زنان زیادی هستند که به دلیل سطوح بالای پروژسترون و افزایش اندازه رحم، رفلاکس اسید از معده به مری را در دوران بارداری تجربه می کنند.

هورمون های بارداری عضلات دستگاه گوارش را کند می کنند که باعث می شود غذا کندتر حرکت کند و سیستم گوارشی زنان باردار کند شود.

همینطور ممکن است تغییرات هورمون‌ها منجر به شل شدن دریچه‌ای گردند که مری را از معده جدا می‌کند و با این کار باعث شوند که غذا و اسیدها از معده به مری برگردند. این امر در نهایت منجر به سوء هاضمه و سوزش سر دل می گردد. این فرآیند مسئول احساس سوزش ناشی از رفلاکس است.

هنگامی که تغییرات سبک زندگی و رژیم غذایی به کاهش سوزش سر دل در بارداری کمک نمی کند، می توانید یک یا دو بار در روز با غذا یا بدون غذا، فاموتیدین را مصرف کنید. مثل همیشه، مصرف هر گونه داروی جدید را در دوران بارداری با پزشک خود در میان بگذارید.

آیا فاموتیدین در بارداری بی خطر است؟

مصرف فاموتیدین در بارداری بی خطر است، مگر اینکه پزشک شما خلاف این را بگوید. مصرف فاموتیدین در بارداری بدون خطر است، مگر اینکه به این دارو حساسیت داشته باشید.

علاوه بر این، طبق مقاله مجله آمریکایی پزشک خانواده در سال 2014، مسدودکننده های H2 مانند فاموتیدین در تمام سه ماهه های بارداری بدون اثر تراتوژنیک شناخته شده، استفاده شده است. اثر تراتوژنیک به معنی اثرات منفی یک ماده در شکل گیری بافت ها و اندامهای نوزاد در بارداری است.

یکی از ابزارهایی که قبلاً بسیاری از افراد باردار برای ردیابی ایمنی داروها به آن اعتماد می کردند، رتبه بندی آن ماده یا درمان در  سازمان غذا و دارو آمریکا(FDA) بود. این سیستم یک حرف (A، B، C، D یا X) به هر دارو بر اساس میزان ایمنی مصرف آن در دوران بارداری اختصاص می‌داد.

FDA استفاده از این سیستم را در سال 2015 متوقف کرد. با این حال، بسیاری از مردم – از جمله، احتمالاً، متخصص زنان شما – همچنان به این سیستم دسته بندی قدیمی مراجعه می کنند. FDA در دوران بارداری به فاموتیدین رتبه B را داده است. دسته B نشان می داد که یک دارو به طور معمول و ایمن در دوران بارداری قابل استفاده است.

خطرات مصرف فاموتیدین در بارداری

در صورت مصرف فاموتیدین در بارداری، هیچ خطری برای مادر یا جنین وجود ندارد. حتی با وجود اینکه فاموتیدین از جفت عبور می کند، هیچ عارضه نامطلوبی در نوزادان مشاهده نشده است.

به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی، ممکن است دفع کلیوی فاموتیدین در بارداری افزایش یابد. به زبان ساده، این بدان معناست که ممکن است لازم باشد دوز بیشتری از این دارو در بارداری مصرف کنید. اما قبل از اینکار حتما با پزشک خود مشورت کنید.

اگرچه بهتر است از مصرف داروهای غیر ضروری در دوران بارداری خودداری کنید، مگر اینکه پزشک شما به طور خاص توصیه کند، داده های موجود اطمینان می دهد که مصرف فاموتیدین در بارداری منجر به افزایش خطر در افراد باردار در مقایسه با افراد غیرباردار نمی شود.

با این حال، اگر سابقه بیماری کلیوی یا کبدی، آسم، COPD یا مشکلات تنفسی دارید، قبل از مصرف فاموتیدین با پزشک خود مشورت کنید.

برخی از عوارض جانبی رایج فاموتیدین عبارتند از:

• یبوست
• اسهال
• خشکی دهان
• سردرد
• حالت تهوع
• گرفتگی عضلات

درمان های جایگزینی که ممکن است بخواهید ابتدا امتحان کنید

تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی می تواند به کاهش سوزش سر دل، سوء هاضمه و رفلاکس اسید در دوران بارداری کمک کند. در صورت امکان، توصیه می شود قبل از شروع مصرف دارو، این درمان های جایگزین را امتحان کنید.

درمان هایی که ممکن است به کاهش سوزش سر دل، سوء هاضمه یا رفلاکس اسید کمک کنند عبارتند از:

• به جای سه وعده بزرگ غذایی، چندین وعده غذایی کوچک در روز بخورید.
• بیشتر غذای خود را در نیمه اول روز بخورید و در شب کمتر غذا بخورید.
• آهسته غذا بخورید و غذای خود را کاملا بجوید.
• تا 2 ساعت قبل از خواب از خوردن یا نوشیدن نوشیدنی های اسیدی مثل نوشابه یا دوغ خودداری کنید.
• بین وعده های غذایی مایعات بنوشید.
• از مصرف مرکبات و آب میوه ها خودداری کنید.
• از مصرف غذاهای بسیار چرب که تخلیه معده را کند می کنند، خودداری کنید.
• از نوشیدنی‌های گازدار، سس گوجه‌فرنگی، غذاهای تند و غذاهای سرخ‌شده خودداری کنید.
• حداقل 30 دقیقه بعد از غذا در حالت ایستاده بمانید.
• مصرف ادویه های تند یا سس های تند را کاهش دهید.
• طوری بخوابید که سر تخت کمی بالاتر باشد و تخت شیب رو به پایین داشته باشد. (مثلا با قرار دادن بالش بلندتر در زیر سر)

توجه داشته باشید که گاهی اوقات مهارکننده های پمپ پروتون مانند Nexium (پنتوپرازول) برای درمان رفلاکس اسید توصیه می شود. به نظر می‌رسد این دسته از داروها برای استفاده در بارداری بی‌خطر هستند، اما به اندازه مسدودکننده‌های گیرنده H2 مانند فاموتیدین در این جمعیت مطالعات گسترده‌ای صورت نگرفته است».

سخن آخر

سوزش سر دل و سوء هاضمه از بیماری های شایع دوران بارداری هستند. خبر خوب این است که شما گزینه هایی برای درمان این وضعیت ناراحت کننده دارید.

اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی اولین خط دفاعی شما هستند، اما اگر این اصلاحات موثر واقع نشد، پزشکان اغلب داروهایی مانند فاموتیدین را توصیه می کنند که مصرف آن در دوران بارداری بی خطر است.

مثل همیشه، قبل از مصرف هر گونه دارو یا روش درمانی، با متخصص زنان و زایمان یا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مشورت کنید. اگر در حین مصرف فاموتیدین دچار عوارض جانبی شدید، فوراً آن را قطع کرده و با پزشک خود تماس بگیرید.

آخرین بررسی پزشکی در 16 اکتبر 2020

منبع:

www.healthline.com