آزمایش ادرار یا همان Urinalysis یک تست آزمایشگاهی است. این تست می تواند به پزشک کمک کند تا مشکلاتی را که ممکن است توسط ادرار شما نشان داده شود ، تشخیص دهد.
بسیاری از بیماری ها و اختلالات بر نحوه دفع مواد زائد و سموم در بدن تأثیر می گذارند. اندام های درگیر در این پروسه ریه ها ، کلیه ها ، مجاری ادراری ، پوست و مثانه هستند. مشکلات هر یک از این اندامها می تواند بر ظاهر ، غلظت و محتوای ادرار شما تأثیر بگذارد.
آنالیز ادرار همان غربالگری دارو یا تست بارداری نیست ، اگرچه هر سه آزمایش شامل یک نمونه ادرار است.
فهرست مطالب
چرا آزمایش ادرار انجام می شود
تجزیه و تحلیل ادرار اغلب در این موارد استفاده می شود:
- قبل از عمل جراحی
- به عنوان یک روش غربالگری پیشگیرانه در طی بارداری
- به عنوان بخشی از یک معاینه معمول پزشکی یا فیزیکی
همچنین پزشک شما ممکن است این آزمایش را در صورت مشکوک بودن به شرایط خاص تجویز کند از جمله:
- دیابت
- بیماری کلیوی
- بیماری کبد
- عفونت مجاری ادراری
اگر از قبل تشخیص هر یک از این بیماری ها را دارید ، ممکن است پزشک برای بررسی خود بیماری یا روند درمان از آنالیز ادرار استفاده کند.
اگر علائم خاصی را تجربه کردید ، پزشک شما ممکن است بخواهد آنالیز ادرار تجویز کند:
- درد شکم
- کمردرد
- خون در ادرار شما
- ادرار دردناک
آماده شدن برای آزمایش ادرار
قبل از آزمایش ، حتماً مقدار زیادی آب بنوشید تا بتوانید نمونه ادرار کافی بدهید. با این حال ، نوشیدن مقدار زیاد آب ممکن است نتایج نادرستی ایجاد کند.
یک یا دو لیوان مایعات اضافی ، که می تواند آب یا شیر داشته باشد ، تمام آنچه در روز آزمایش نیاز دارید است. برای آزمایش لازم نیست روزه بگیرید یا رژیم خود را تغییر دهید. البته بهتر است حتما در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.
همچنین ، هر دارو یا مکمل مصرفی را به پزشک خود بگویید. برخی از این موارد که می توانند نتایج تجزیه و تحلیل ادرار شما را تحت تأثیر قرار دهند عبارتند از:
- مکمل های ویتامین C
- مترونیدازول
- ریبوفلاوین یا ویتامین ب2
- ملین های آنتراكینون مثل برگ سنا یا قرص سی لاکس
- متوکاربامول
- نیتروفورانتوئین
برخی از داروهای دیگر نیز می توانند بر نتایج آزمایش ادرار شما تأثیر بگذارند. قبل از انجام آزمایش ادرار ، در مورد هر ماده ای که استفاده می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
درباره فرایند آزمایش ادرار
نمونه ادرار خود را در مطب پزشک ، بیمارستان یا مراکز تخصصی ارائه می دهید. به شما یک لیوان پلاستیکی می دهند تا به دستشویی بروید. در آنجا می توانید به صورت خصوصی در فنجان ادرار کنید.
ممکن است از شما خواسته شود که نمونه ادرار صافی را بدست آورید. این روش به جلوگیری از ورود باکتری های آلت تناسلی مردانه یا واژن در نمونه کمک می کند. با تمیز کردن اطراف مجرای ادرار خود با یک دستمال مرطوب شروع کنید. مقدار کمی را در توالت ادرار کنید ، سپس نمونه را در فنجان جمع کنید. از لمس داخل فنجان خودداری کنید تا باکتری ها را از دستان خود به نمونه منتقل نکنید.
بعد از اتمام کار ، درب فنجان را بگذارید و دستان خود را بشویید. یا فنجان را از دستشویی بیرون می آورید یا آن را در محفظه ای مشخص داخل حمام می گذارید.
در بعضی موارد ، ممکن است پزشک از شما بخواهد که آزمایش ادرار را با استفاده از کاتتر یا سوندی که از طریق مجرای ادرار در مثانه قرار داده شده انجام دهید. این کار ممکن است باعث ناراحتی خفیف شود. اگر از این روش ناراحت هستید ، در صورت وجود روش های جایگزین از پزشک خود بپرسید.
پس از ارائه نمونه خود ، کار شما به پایان رسیده است. نمونه در صورت داشتن تجهیزات لازم به آزمایشگاه ارسال می شود یا در بیمارستان می ماند.
روشهای بررسی ادرار
پزشک شما از یک یا چند روش زیر برای بررسی ادرار استفاده می کند:
بررسی میکروسکوپی
در معاینه میکروسکوپی ، پزشک قطره های ادرار شما را در زیر میکروسکوپ بررسی می کند. آنها به دنبال این موارد هستند:
- ناهنجاری های موجود در گلبول های قرمز یا سفید ، که ممکن است نشانه هایی از عفونت ، بیماری کلیوی ، سرطان مثانه یا اختلال خون باشد.
- بلورهایی که ممکن است سنگ کلیه را نشان دهند
- باکتریها یا مخمرهای عفونی
- سلولهای اپیتلیال ، که می تواند تومور را نشان دهد
تست Dipstick
برای آزمایش dipstick ، پزشک یک چوب پلاستیکی خاص را وارد نمونه ادرار شما می کند. رنگ چوب بر اساس وجود برخی مواد تغییر می کند. این رنگها می تواند به پزشک کمک کند تا به دنبال موارد زیر باشد:
- بیلی روبین ، محصول مرگ گلبول های قرمز
- خون
- پروتئین
- غلظت یا وزن مخصوص ادرار
- تغییر در سطح pH یا اسیدیته
- قندها
غلظت زیاد ذرات در ادرار می تواند کمبود آب بدن شما را نشان دهد. سطح بالای pH می تواند نشان دهنده مشکلات دستگاه ادراری یا کلیه باشد. و وجود هر نوع قند می تواند نشان دهنده دیابت باشد.
بررسی دیداری
پزشک شما همچنین می تواند نمونه را از نظر ناهنجاری هایی مانند موارد زیر بررسی کند:
- کدورت ادرار، که می تواند عفونت را نشان دهد
- بوهای غیرطبیعی
- ظاهری مایل به قرمز یا قهوه ای ، که می تواند خون در ادرار را نشان دهد
گرفتن نتایج
وقتی نتایج آزمایش ادرار آماده شد ، پزشک آنها را با شما بررسی می کند.
اگر نتایج شما غیرطبیعی به نظر می رسد ، دو گزینه وجود دارد.
اگر قبلاً با مشکلات کلیوی ، مشکلات دستگاه ادراری یا سایر موارد مرتبط تشخیص داده شده اید ، پزشک ممکن است آزمایشات دیگر یا تجزیه و تحلیل ادرار دیگری را برای شناسایی علت محتوای غیر طبیعی ادرار انجام دهد.
اگر علائم دیگری از بیماری زمینه ای ندارید و معاینه جسمی نشان می دهد که سلامت کلی شما طبیعی است ، ممکن است نیازی به پیگیری نباشد.
پروتئین در ادرار شما
ادرار شما به طور معمول دارای مقدار ناچیزی پروتئین است. گاهی اوقات ، سطح پروتئین در ادرار شما می تواند افزایش یابد به دلیل:
- گرما یا سرمای بیش از حد
- تب
- استرس ، جسمی و یا عاطفی
- ورزش بیش از حد
این عوامل معمولاً نشانه هیچگونه مشکل اساسی نیستند. اما سطح غیر طبیعی بالای پروتئین در ادرار می تواند نشانه ای از مشکلات اساسی باشد که می تواند باعث بیماری کلیه شود ، مانند:
- دیابت
- نارسایی قلبی
- فشار خون بالا
- لوپوس
- سرطان خون
- کم خونی سلول داسی شکل
- روماتیسم مفصلی
پزشک شما ممکن است آزمایشات پیگیری را برای شناسایی هر شرایطی که منجر به غیرطبیعی بودن میزان پروتئین در ادرار شما می شود ، تجویز کند .
پیگیری پس از آزمایش ادرار
اگر نتایج آنالیز ادرار غیرعادی باشد ، ممکن است پزشک برای تعیین علت به آزمایشات اضافی نیاز داشته باشد. این آزمایشات اضافی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون
- آزمایش های تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا MRI
- پانل متابولیک جامع
- کشت ادرار
- شمارش کامل خون یا CBC
- بررسی کامل کبد یا کلیه